De teloorgang van de buitenlandredacties
Wat is er aan de hand in medialand? Hoe diep kunnen we wegzakken in provincialisme? Aan de journalisten zal het niet liggen. Bij een belrondje naar de Vlaamse kranten geeft de oogst aan journalistieke klaagzangen een schraal beeld weer. Mijn missie: te weten komen wat de redacties van plan zijn te berichten over de Congolese verkiezingen eind juli. Een belangwekkende gebeurtenis, want het zijn de eerste vrije verkiezingen sinds Patrice Lumumba, in het turbulente jaar 1960 toen het land de band met België doorknipte. Na jaren van oorlog en chaos tracht het land overeind te krabbelen. En hoeveel kranten sturen een journalist naar die gebeurtenis: welgeteld één, misschien twee.
Bij De Standaard gaat Jorn De Cock naar Congo. Jorn is geen Congo-specialist. Hij heeft enkele weken om zich in te werken in de complexe machtsverhoudingen van de overgangsregering en het fragiele vredesproces. Niet dat hij terwijl niet verder werkt voor het nieuws van de dag. De voorbereiding gebeurt tussendoor. Zeker in de zomerperiode is de bezettingsgraad op de redactie sowieso al een probleem. Maar goed, hij gaat tenminste: anderhalve week ter plekke voor een land, 70 maal zo groot als België. Een land ook waar ons land belangrijke historische banden heeft.
Ondertussen is op die andere VUM-telg het Nieuwsblad de recente revival van de 'buitenlandredactie' gestuit. Corry Hancké (vroeger VRT radio) die was binnengehaald om terug een stukje buitenlandse ervaring binnen te brengen verhuist naar buitenland op De Standaard, waarmee de vertrekkende Isa Van Dorsselaer wordt vervangen. Wim Depoortere, de andere buitenland reporter op het Nieuwsblad blijft ('Nu was er nog maar één') maar zijn taak wordt gereduceerd tot eindredacteur voor buitenlands nieuws op het Nieuwsblad. Wat er op neer komt dat hij uit het buitenland nieuws dat De Standaard brengt een selectie maakt en die desgevallend nog aanpast aan de Nieuwsblad stijl. Met andere woorden, nieuws en duiding heeft geen politieke relevantie meer: enkel wat past in de marketing van het product wordt gebracht.
Voor Het Volk geldt zelfs dat argument niet meer: zij nemen gewoon over wat het nieuwsblad brengt. Volgens Joost Loncin is dat "een spijtige evolutie" (spijt doorklinkt in zijn stem). Steeds de minzaamheid zelve, deze integere journalist, die het buitenland regelmatig tot in het editoriaal van zijn krant wist te brengen. Maar buitenland brengen, dat zit er nu niet meer in voor hem.
Peter Vandermeersch is inderdaad een goed manager. Die man begrijpt wat kosten besparen wil zeggen. Op relatief korte tijd sprong hij van hoofdredacteur van De Standaard naar overkoepelend "hoofdredacteur voor de VUM groep." Alsof zoiets kan. Benoem het dan toch meteen 'directeur' of 'manager redacties' of iets dergelijks. Pluriforme berichtgeving is nog nooit gebaat geweest bij het overkoepelend sturen van verschillende redacties die elk hun eigen dynamiek en invalshoek hebben.
Bij De Morgen zal Koen Vidal de Congolese verkiezingen volgen, maar waarschijnlijk van hieruit. Ook bij de tweede 'kwaliteitskrant' die we hebben wordt de buitenlandredactie recht gehouden door een klein aantal mensen die er in slaagden expertise te verwerven in een aantal domeinen. Plannen voor reportages ter plaatse keren echter te vaak onverrichterzake terug van de hoofdredactie, tenzij externe financiering (genre Fonds Pascal Decroos of andere) de zaak een noodzakelijk stootje in de rug geeft.
Bij de Regionale Uitgevers Groep (Gazet van Antwerpen en Belang van Limburg) zal Roger Huisman van het Belang de Congolese verkiezingen van hieruit volgen. Alle goede argumenten en de samenwerking tussen beide kranten ten spijt konden ze de hoofdredactie niet overtuigen om te gaan - spijt genoeg, ook bij hoofd buitenland Robert Capiot. Maar ja, waarom zou je investeren als je evengoed het nieuws van de internationale persagentschappen kan overschrijven, eventueel aangevuld met wat telefonisch commentaar van op het terrein?
De Tijd investeert wel in Congo. Wim van de Velden is net terug van uit land van de Congostroom waar hij stof verzamelde voor enige voorbeschouwingen. Of hij opnieuw gaat tijdens de verkiezingen was nog niet beslist maar men sluit het niet uit. De op haar 'core-business' teruggeplooide zakenkrant heeft begrepen dat de Vlaamse zakenwereld wil weten welke richting het uit gaat in ons voormalige wingewest, nu de kans op stabiliteit nieuwe economische perspectieven opent.
Gelukkig hebben we ook nog de VRT. Zoals steeds sleurt Peter Verlinden er weer wat reportageruimte door bij zijn hoofdredactie. En de radionieuwsdienst stuurt zelfs twee oudgedienden naar de regio: Guy Poppe en Katrien Vanderschoot. Alsof ze de schaarste bij de schrijvende collega's willen opvangen.
En, oh ja, VTM: die weten het nog niet zeker.
Bij De Standaard gaat Jorn De Cock naar Congo. Jorn is geen Congo-specialist. Hij heeft enkele weken om zich in te werken in de complexe machtsverhoudingen van de overgangsregering en het fragiele vredesproces. Niet dat hij terwijl niet verder werkt voor het nieuws van de dag. De voorbereiding gebeurt tussendoor. Zeker in de zomerperiode is de bezettingsgraad op de redactie sowieso al een probleem. Maar goed, hij gaat tenminste: anderhalve week ter plekke voor een land, 70 maal zo groot als België. Een land ook waar ons land belangrijke historische banden heeft.
Ondertussen is op die andere VUM-telg het Nieuwsblad de recente revival van de 'buitenlandredactie' gestuit. Corry Hancké (vroeger VRT radio) die was binnengehaald om terug een stukje buitenlandse ervaring binnen te brengen verhuist naar buitenland op De Standaard, waarmee de vertrekkende Isa Van Dorsselaer wordt vervangen. Wim Depoortere, de andere buitenland reporter op het Nieuwsblad blijft ('Nu was er nog maar één') maar zijn taak wordt gereduceerd tot eindredacteur voor buitenlands nieuws op het Nieuwsblad. Wat er op neer komt dat hij uit het buitenland nieuws dat De Standaard brengt een selectie maakt en die desgevallend nog aanpast aan de Nieuwsblad stijl. Met andere woorden, nieuws en duiding heeft geen politieke relevantie meer: enkel wat past in de marketing van het product wordt gebracht.
Voor Het Volk geldt zelfs dat argument niet meer: zij nemen gewoon over wat het nieuwsblad brengt. Volgens Joost Loncin is dat "een spijtige evolutie" (spijt doorklinkt in zijn stem). Steeds de minzaamheid zelve, deze integere journalist, die het buitenland regelmatig tot in het editoriaal van zijn krant wist te brengen. Maar buitenland brengen, dat zit er nu niet meer in voor hem.
Peter Vandermeersch is inderdaad een goed manager. Die man begrijpt wat kosten besparen wil zeggen. Op relatief korte tijd sprong hij van hoofdredacteur van De Standaard naar overkoepelend "hoofdredacteur voor de VUM groep." Alsof zoiets kan. Benoem het dan toch meteen 'directeur' of 'manager redacties' of iets dergelijks. Pluriforme berichtgeving is nog nooit gebaat geweest bij het overkoepelend sturen van verschillende redacties die elk hun eigen dynamiek en invalshoek hebben.
Bij De Morgen zal Koen Vidal de Congolese verkiezingen volgen, maar waarschijnlijk van hieruit. Ook bij de tweede 'kwaliteitskrant' die we hebben wordt de buitenlandredactie recht gehouden door een klein aantal mensen die er in slaagden expertise te verwerven in een aantal domeinen. Plannen voor reportages ter plaatse keren echter te vaak onverrichterzake terug van de hoofdredactie, tenzij externe financiering (genre Fonds Pascal Decroos of andere) de zaak een noodzakelijk stootje in de rug geeft.
Bij de Regionale Uitgevers Groep (Gazet van Antwerpen en Belang van Limburg) zal Roger Huisman van het Belang de Congolese verkiezingen van hieruit volgen. Alle goede argumenten en de samenwerking tussen beide kranten ten spijt konden ze de hoofdredactie niet overtuigen om te gaan - spijt genoeg, ook bij hoofd buitenland Robert Capiot. Maar ja, waarom zou je investeren als je evengoed het nieuws van de internationale persagentschappen kan overschrijven, eventueel aangevuld met wat telefonisch commentaar van op het terrein?
De Tijd investeert wel in Congo. Wim van de Velden is net terug van uit land van de Congostroom waar hij stof verzamelde voor enige voorbeschouwingen. Of hij opnieuw gaat tijdens de verkiezingen was nog niet beslist maar men sluit het niet uit. De op haar 'core-business' teruggeplooide zakenkrant heeft begrepen dat de Vlaamse zakenwereld wil weten welke richting het uit gaat in ons voormalige wingewest, nu de kans op stabiliteit nieuwe economische perspectieven opent.
Gelukkig hebben we ook nog de VRT. Zoals steeds sleurt Peter Verlinden er weer wat reportageruimte door bij zijn hoofdredactie. En de radionieuwsdienst stuurt zelfs twee oudgedienden naar de regio: Guy Poppe en Katrien Vanderschoot. Alsof ze de schaarste bij de schrijvende collega's willen opvangen.
En, oh ja, VTM: die weten het nog niet zeker.
