maandag, december 19, 2005

Vermeersch tegenover Vekeman

Vermeersch tegenover Vekeman in de Zeno ("God is liefde, God is een schoft" - De Morgen van 17/12) dit weekend. Modernisme tegenover post-modernisme. De eerste zegt dat rationalisme niet het tegenstelde is van emotie en medeleven. Terwijl Vekeman hem voortdurend verwijt precies dat te zijn: een rationalist zonder medeleven.
Wat Vekeman vergeet is dat er ook verworvenheden zijn van het modernisme en die de moeite waard zijn om te koesteren. Spijtig misschien maar er is niet aan te ontkomen, Vermeersch toornt intellektueel boven Vekeman uit. Regelmatig tijdens het interview legt de academicus de vinger op de wonde. Wat bijvoorbeeld te denken van de discussie over het kleine zieke kind dat ondraaglijk lijdt en dat ten allen prijze in leven zou moeten gehouden worden. Althans volgens Vekeman. Verdacht typisch, de post-moderne en mediagenieke schrijver die de romantische notie van het lijden hoog in het vaandel voert. Alsof het lijden een voorwaarde is voor een zekere 'kwaliteit' in het leven. Het is niet omdat het lijden een onverbreekbaar deel uitmaakt van het leven dat je het moet gaan stimuleren. Ooit gehoord van Murphy, of van de 'condition humain,' mr. Vekeman? Lijden zal altijd wel een deel uitmaken van de menselijke psyche, op zijn minst totdat we het geheim van de onsterfelijkheid hebben blootgelegd. En vanaf dan zal de verveling ongetwijfeld een nieuwe bron van lijden worden. Het feit dat we er de laatste honderd jaar in geslaagd zijn de levensstandaard dusdanig te verhogen voor brede lagen van de bevolking, dat heet sociale vooruitgang. En dan nog blijven er uitdagingen genoeg. Want een verzorgingsmaatschappij betekent niet dat we voldoende zorg opbrengen voor onze medemens...
Naar het einde van het gesprek toe vraagt Vermeersch nog iets belangrijks van Vekeman: "gelieve consequent te zijn." Met andere woorden, als je het niet eens bent met wat sommige van de grondbeginselen van de katholieke kerk, kan je jezelf bezwaarlijk een katholiek noemen.
En tenslotte: Vekeman heeft volgens mij een punt als hij zegt dat religieuze gevoelens bestaan en een plaats hebben naast de rede. Maar helaas toont hij zich een pover verdediger van die stelling.

zondag, november 13, 2005

Reactie op polemiek tussen Ramsey Nasr en Walter Pauli

(Reactie op polemiek tussen Ramsey Nasr en Walter Pauli - de eerste is Antwerps stadsdichter, de laatste columnist bij De Morgen)
Helaas kreeg ik de krant waarin de hele non-discussie zijn beslag vond wat laat onder ogen, ik had wát graag 'Pauli's pen' (wat een pedante rubriek overigens) op de korrel genomen. Ondertussen heeft Inge Vermeiren dat al voortreffelijk gedaan op 'antwerpenblogt' en daar valt nog weinig aan toe te voegen behalve wat extra kanttekeningen: ten eerste gaat het natuurlijk niet echt om een non-discussie maar maakt Walter Pauli dat ervan door inderdaad de man in plaats van de bal te spelen. Want waarom gaat hij in hemelsnaam op een dergelijke manier tekeer: "onverdraagzame allochtoon, progressief provincialisme, besneden eikels" - Pardon? Waarom, inderdaad? Omdat deze omhooggevallen sportjournalist betaald wordt om polemiserende stukjes te brengen, discussies te ontketenen en aandacht naar de krant toe te trekken. Het spreekt voor zich dat dat het beste werkt als je mensen erdoor sleurt, terecht of niet. Want inhoudelijke discussies, dat wordt snel saai en daar knappen lezers op af. Uiteindelijk krijg je dan een krant die aaneenhangt van 'harde' nieuwsfeiten, reacties van woordvoerders allerhande en een aantal losse opinies. De eerste twee elementen, dat is werk voor het voetvolk, de hardwerkende gewone journalisten die tegen onmogelijke deadlines aan moeten werken, die geen tijd hebben om te lezen en vooral op zoek gaan naar relevante stemmen rond het voorliggende onderwerp. Nadeel van die werkwijze is dat hun stukken niet gebaseerd zijn op dokumenten maar op verklaringen van personen of berichten van persbureaus. Beiden zijn erg ontvankelijk voor 'spin' oftewel manipulatie door communicatiespecialisten die hun eigen agenda nastreven en niet noodzakelijk het algemeen belang. Anderzijds zijn er de opiniemakers zoals dat heet, 'journalisten van een hogere orde,' die vooral omwille van hun scherpe pen en hun bereidheid keet te schoppen in de schijnwerpers worden gezet. Daar zijn enkele kwalijke kanten aan: soms gaan deze opiniemakers deel uit maken van het management van de krant en gaan beleid en redactie nog wat meer aan hetzelfde zeel trekken. Anderzijds krijgen hun commentaarstukjes meer gewicht dan ze verdienen. Dat hun ego groeit met elke discussie die ze op gang weten te trekken is een onschuldiger bijverschijnsel.
De Morgen heeft geen rubriek lezersreacties op dit ogenblik. Ze zouden die beter invoeren. Dan zouden het aantal reacties op Pauli's navelstaarderij hen ongetijfeld duidelijk maken dat lezers aanstoot kunnen nemen aan een journalist die steeds het laatste woord moet hebben.

Tenslotte: Ramsey Nasr vind ik het beste dat de Stad Antwerpen is overkomen als stadsdichter, vooral sinds ik deze "nieuwe allochtoon" (dixit hemzelf) op de regionale zender ATV de betekenis van Rubens voor de stad heb zien uitleggen.

donderdag, november 10, 2005

De Morgen maakt 'brandstichting' van onschuldig ongeluk

[Reactie op foto met onderschrift in De Morgen van 9 november]
Beste redactie,

Op blz. 9 in de krant van vandaag hebben jullie een stuk gepleegd "JONGSTE BELGISCHE BRANDSTICHTER VAN AFGELOPEN DAGEN IS AMPER VEERTIEN JAAR."
Tot onze verbazing zie wij bovenaan dat stuk een foto van een uitgebrande auto op de Plantin Moretuslei. In het onderschrift wordt duidelijk gesuggereerd dat die met opzet in brand zou gestoken zijn. Het artikel gaat dan ook over de brandstichtingen, die het Belgische staartje zouden zijn van de rellen in Frankrijk.

Nu moet u weten dat mijn vrouw en ik, op het moment van de brand dinsdagavond jl., op die plek voorbijfietsten. Het ging helemaal niet om een brandstichting, de auto stond in het midden van de rijbaan en de Nederlandse eigenaar stond er bedremmeld naast: zijn motor was oververhit geraakt. Om zeker te zijn heb ik vanochtend met de persdienst van de politie gebeld: daar werd bevestigd dat het om een ongeluk ging. Dat is ook zo aan de pers meegedeeld en ook het parket heeft dat met zoveel woorden gezegd.

Van een kwaliteitskrant verwacht ik juiste informatie en geen sensationalisme. Als ik dat wil dan zal ik Het Laatste Nieuws wel kopen. Het is al erg genoeg dat sommige jongeren zich hier ook laten meeslepen - de media heeft een belangrijke verantwoordelijkheid om de zaken niet verder op te kloppen. Bovendien heeft een gemeente zoals Borgerhout die slechte publiciteit niet nodig.

Ik ga er vanuit dat het om een vergissing draait en hoop dat u de fout rechtzet.

maandag, oktober 17, 2005

Oorlog wordt hot

De nieuwssite hotzone.yahoo stuurt oorlogsverslaggever Kevin Sites de wereld in. Op een jaar tijd moet hij zowat alle conflictgebieden afreizen en verslag uitbrengen van op het terrein. Hij zal werk hebben. Het aantal conflicten is fors toegenomen de laatste jaren: 14 internationale conflicten, 17 burgeroorlogen, 28 zware interne conflicten, 13 grensconflicten. Dat zijn samen 72 broeihaarden van constant geweld. Het gemiddelde tijdens de koude oorlog was 35.

Wat doet de wereld eraan? Tenzij er belangrijke geostrategische of economische belangen in het geding zijn hanteren de grootmachten een pure verrotingsstrategie. En vaak is die perverse houding, eigenlijk een politieke obsceniteit van formaat, nog lucratief ook. Je krijgt het effect dat conflicten zelfbedruipend worden. Heel eigen dynamieken ontstaan, waarin terreur, uitbuiting en slavenarbeid een essentiële rol spelen. Winsten van gestolen grondstoffen maken deze gebieden tot zwarte gaten voor de internationale wapenindustrie. Het overaanbod aan wapens in de armoedige straten van sommige kapotgeschoten Afrikaanse steden is legendarisch.

Dat mensenrechten hier onder druk staan is een understatement. Slachtoffers kunnen er niet op terugvallen, daders blijven ongestraft, het recht van de sterkste regeert. De conventie van Geneve en het internationale oorlogsrecht worden steeds driester met voeten getreden. Elke vorm van staatscontrole is dan ook verdampt. In normale omstandigheden heeft geweld een zekere rechtvaardiging nodig. Chronische oorlogsgebieden functioneren letterlijk op geweld. Uit die spiraal geraken kan alleen door inmenging van buitenaf.

Kevin Sites laat systematisch en direct oorlogslachtoffers aan het woord, een jaar lang. En dat ie gelezen wordt bewijzen de vele reacties. Maar elke week laat hij slachtoffers achter zich, op naar het volgende rampgebied. En a rato van 1 conflict per week komt hij er überhaupt niet. Wat we nodig hebben zijn niet één maar 72 oorlogsjournalisten die de conflicten uit de vergetelheid halen, beklijvende beelden op de netvliezen van politici branden, perverse machtsrelaties blootleggen. Onafhankelijke verslaggevers die de stem van de slachtoffers tot in de Westerse hoofdsteden kunnen doen weerklinken.

Oorlog wordt hot

De nieuwssite hotzone.yahoo stuurt oorlogsverslaggever Kevin Sites de wereld in. Op een jaar tijd moet hij zowat alle conflictgebieden afreizen en verslag uitbrengen van op het terrein. Hij zal werk hebben. Het aantal conflicten is fors toegenomen de laatste jaren: 14 internationale conflicten, 17 burgeroorlogen, 28 zware interne conflicten, 13 grensconflicten. Dat zijn samen 72 broeihaarden van constant geweld. Het gemiddelde tijdens de koude oorlog was 35.

Wat doet de wereld eraan? Tenzij er belangrijke geostrategische of economische belangen in het geding zijn hanteren de grootmachten een pure verrotingsstrategie. En vaak is die perverse houding, eigenlijk een politieke obsceniteit van formaat, nog lucratief ook. Je krijgt het effect dat conflicten zelfbedruipend worden. Heel eigen dynamieken ontstaan, waarin terreur, uitbuiting en slavenarbeid een essentiële rol spelen. Winsten van gestolen grondstoffen maken deze gebieden tot zwarte gaten voor de internationale wapenindustrie. Het overaanbod aan wapens in de armoedige straten van sommige kapotgeschoten Afrikaanse steden is legendarisch.

Dat mensenrechten hier onder druk staan is een understatement. Slachtoffers kunnen er niet op terugvallen, daders blijven ongestraft, het recht van de sterkste regeert. De conventie van Geneve en het internationale oorlogsrecht worden steeds driester met voeten getreden. Elke vorm van staatscontrole is dan ook verdampt. In normale omstandigheden heeft geweld een zekere rechtvaardiging nodig. Chronische oorlogsgebieden functioneren letterlijk op geweld. Uit die spiraal geraken kan alleen door inmenging van buitenaf.

Kevin Sites laat systematisch en direct oorlogslachtoffers aan het woord, een jaar lang. En dat ie gelezen wordt bewijzen de vele reacties. Maar elke week laat hij slachtoffers achter zich, op naar het volgende rampgebied. En a rato van 1 conflict per week komt hij er überhaupt niet. Wat we nodig hebben zijn niet één maar 72 oorlogsjournalisten die de conflicten uit de vergetelheid halen, beklijvende beelden op de netvliezen van politici branden, perverse machtsrelaties blootleggen. Onafhankelijke verslaggevers die de stem van de slachtoffers tot in de Westerse hoofdsteden kunnen doen weerklinken.

(Column verscheen in ledenblad van Amnesty Vlaanderen - zie voor meer artikels en columns over mensenrechten: http://amnestynieuws.blogspot.com)

zaterdag, augustus 06, 2005

Phara De Aguirre vind dat "Rusland niet kan leven met een handicap"

[Reactie op reportage in Ter Zake van 6 augustus]
Vanavond waren mijn vrouw en ik nogal uit het veld geslagen door een uitspraak van Phara de Aguirre op Ter Zake. Ze deed die na de reportage van France2 over Russische gehandicapte kinderen in zg. opvangtehuizen die in de praktijk vergeetputten bleken. Volgens Phara "kan Rusland niet leven met een handicap." Dat vinden we een behoorlijk krasse frase, heel tendentieus en voor de moedwillige verstaander zelfs racistisch.
Met de uitspraak laat ze bij kijkers de indruk na dat Russen hun gehandicapte medemens gewoon niet wensen op te nemen in hun samenleving en ze liever verbannen naar de vergeetput ('dat heb je met die Oostblokkers...'). Terwijl het een probleem er één is van het vermolmde systeem dat alles ondergeschikt maakte aan een ideologische zoektocht naar de perfecte mens. Denk maar aan de Russische atletiekwondertjes die tientallen jaren met gouden medaïlles naar huis terugkeerden. De huidige machthebbers in Moskou zijn niet van die aard dat ze veel moeite doen om de oude kwalen van het Sovjetrijk snel naar de geschiedenis te verwijzen. Overigens werd bij het begin van de reportage duidelijk gemaakt dat jonge ouders van gehandicapte babietjes met meer dan zachte dwang werden aangemaand om hun 'onopvoedbare kinderen' af te geven aan dergelijke door de staat georganiseerde tehuizen.
Het effect bij de kijker mag dan wellicht onbedoeld zijn, het zou een basisreflex moeten zijn van de ankervrouw van Ter Zake om dergelijke inschattingen op voorhand te maken bij het opstellen van haar bindteksten.

vrijdag, juli 15, 2005

Informele eigendom als potentiële motor voor ontwikkelingslanden?

A World Connected - Titled Real Estate:
Een interessant artikel op de liberale denktankwebsite "a World Connected," beweert dat gewone mensen in de ontwikkelingslanden over een enorme hoeveelheid rijkdom beschikken. Het artikel haalt zijn mosterd bij de Peruaanse vrije-markt economist Hernando de Soto. Volgens deze vorser is het probleem eenvoudig dat deze 'informele' rijkdom niet erkend en beschermd wordt door de lokale politieke autoriteiten.
"Wat de ontwikkelingslanden moeten doen," zegt de Soto, "dat is manieren bedenken om het legale en informele systeem van eigendom samen doen vloeien, zodat de hervormde wettelijke orde de twee kan integreren. Alleen dan," zegt hij, "zal de enorme private informele rijkdom en ondernemingswil in deze delen van de wereld in staat zijn om de creatieve en dynamische kracht aan de dag te leggen die nodig is om moderne economiën op te zetten. Economiën die in staat zijn een levensstandaard te zoals wij die kennen of zelfs meer te creëren voor de bevolking."

Allemaal goed en wel, al trapt de Soto een aantal open deuren in. Dat het binnen halen van de informele sector in de niet noodzakelijk beter georganiseerde maar vooral beter beschermde formele economie een goede zaak zou zijn is evident. Arme mensen in het zuiden (of groepen van mensen) die nu een lapje grond bewerken hoog in de bergen of aan de rand van de stad zouden met wettige eigendomstitels heel wat meer zekerheid hebben. Zekerheid dat hun stukje grond niet kan afgepakt worden door grootgrondbezitters of multinationale mijnondernemingen of dies meer. Ze zouden met die eigendomstitels als onderpand leningen kunnen aangaan om meer grond te kopen of om te investeren in een traktor enz.
Ook de miljoenen informele handelsondernemingkjes zouden met een wettige regeling zichzelf kunnen verzekeren tegen risiko's, ze zouden toegang krijgen tot krediet enz. De kwestie is alleen: wat is de finaliteit van een staat die van bij zijn ontstaan georganiseerd is om als wingewest en grondstoffenleverancier te functioneren. De finaliteit van een land, en laat ons maar Peru nemen als voorbeeld, waar de elite de bestaande orde bewust in stand houdt tot haar eigen voordeel. En waar uiteindelijk de arme bevolking hoogstens de belangen van die elite mag dienen door goedkope arbeid te leveren. Met andere woorden: het is niet in het belang van het westen noch de lokale elite om die landen te ontwikkelen. Stel je voor dat er een eigen industrie ontstaat en dat afgewerkte producten van een hoge kwaliteit ter plaatse geproduceert worden: het grootste comparatieve voordeel van de economiën in het westen zou verdwijnen als sneeuw voor de zon. Denk aan China. Gedaan met de spotgoedkope grondstoffen: ze worden lokaal verwerkt. Met hun goedkope arbeid zouden ze de wereldmarkt kunnen overspoelen met goedkope producten.
Neen: dan maar liever de status quo behouden: zwakke lokale economiën met een elite die liefst stevig in het zadel zit, een grote massa armen die beschikbaar zijn en blijven voor goedkope arbeid.

En als je het extra cynisch wil maken: het occassionele gewapende conflict is goed voor de wapenindustrie, zolang de grondstoffentoevoer niet bedreigt wordt. Bovendien kan je daarmee de inheemse bevolking koest houden, de onderlaag van de bevolking die zelfs niet goed is voor de arbeidsmarkt en die alleen maar in de weg loopt in fragiele gebieden met veel natuurlijke rijkdom die ze niet gebruiken.

En dan steeds weer het argument van de Oost-Aziatische tijgers waar het kapitalisme wel haar wonderlijke werking heeft gehad omdat die landen enthousiast hun markten zouden hebben opengegooid. Maar Maleisië, Zuid-Korea en China danken hun succes nu net aan een sterke beschermingspolitiek van hun overheden.

Theoretici zoals Hernando de Soto en Richard M. Ebeling, de schrijver van het artikel zouden beter eens de politieke relevantie van hun ideeën toetsen aan de realiteit van de internationale economische verhoudingen. Ze zouden van een kale kermis thuiskomen.

K.S.

dinsdag, juli 12, 2005

Live 8: Corporate Media Bonanza

Live 8: Corporate Media Bonanza

Een verontrustende maar allerminst verbazende kijk op het al te vrijblijvende 'engagement' van popsterren in internationale armoede campagnes. En ook: popsterren zijn al te vaak de speelbal van de entertainmentindustrie (of zijn er zelf een actor in, wat anders te denken van de ondernemer Bob Geldof die met zijn bedrijven miljoenen verdient in de reclamesector).
Wat is dan de les voor campagneorganisaties die maar al te graag de bekende gezichten voor hun kar wil spannen? Enkel als je de teugels zelf stevig in handen kunt houden... Als je als organisatie volledig de communicatiestroming naar buiten beheerst.
Naast de verwevenheid met de industrie, die vanzelfsprekend hun eigen agenda hebben, is het gevaar op recuperatie door gehaaide politici en hun spindocters nog veel groter. Dat hebben we gezien met Tony Blair die zijn gehavende imago met één klap wist om te gooien dankzij Geldof en co. De eerder positieve verklaringen na de G8 top van Bono stonden in schril contrast met evaluaties van de ngo's. Popsterren moeten niet in eigen naam politieke evaluaties maken, dat is hun rol niet. En het zou hen sieren als ze ter zake enige bescheidenheid aan de dag leggen. Anders kunnen ze contraproductief werken, hoe zeer ze de goede zaak ook genegen zijn.

dinsdag, juli 05, 2005

Onze verdomde plicht: slotconclusie G8 tegentop


Zondag 3 juli. Na de massale betoging van zaterdag is het relatief rustig in Edinburgh. Maar op vijf plaatsen in de stad zoemt het van activiteit. Medewerkers lopen haastig rond in rode t-shirts waarop het ondertussen gekende G8 logo, met de G die zich als een tang aan de aarde heeft vergrepen. Het is bijna 10 uur en sprekers komen haastig toelopen voor hun workshops of plenaire debatten. Het is een soort mini-sociaal forum. Aan de ingang van elk van de zalen staat de organisatie met een boekenstand. Je kan er de t-shirts met het logo kopen en je loopt er de naast de die-hards van de verschillende thema's ook velen tegen die zich gewoon komen informeren. Enkele van de belangrijke thema's op de tegentop:
- Afrika, kunnen Blair en Brown echt iets doen?
- Hulp, handel en schuld: 'making poverty history'
- Hoe kunnen we 'klimaat rechtvaardigheid' bekomen?
- de aanval op de burgerlijke vrijheden en de oorlog tegen terreur
- Rascisme, asiel en migratie

Onder de aanwezigen zelfs enkele gezinnen met kinderen, je zou zeggen dat die de zonnige buitenlucht prefereren, in één van de mooie parken van de stad of op Carlton Hill, waar je een mooi zicht hebt. Mijn eigen verleiding trotserend, ik heb immers een kaartje gekocht van 10 pond (15 €), loop ik de workshop binnen over 'effectieve solidariteit met Palestina,' de enige die ik nog kan volgen gezien het vervroegde vertrek van de bus terug naar België. Zoals steeds als het over Palestina gaat zijn er weer emotionele getuigenissen van de toestand op het terrein die wraakroepend blijft. Vergelijkingen met de apartheid in Zuid-Afrika zijn ook nu weer nu weer niet van de lucht. In het verleden is het internationale isolement van dat infame régime ooit begonnen met een academische boycot. Zouden de recente acties van de Britse universiteitskoepel AUT een veeg teken aan de wand zijn? Volgens Hillary Rose zit de kans erin om de internationale academische wereld mee te krijgen in hun boycot campagne. Volgens haar is één van de belangrijkste verschillen met Zuid-Afrika het feit dat zij de miljoenen zwarte Afrikanen nodig hadden als goedkope arbeiders. Voor Israël zijn de Palestijnen gewoon lastposten die ze willen verdrijven. Ik vraag me af of dat helemaal klopt en of Israël de ghettoïsering van Palestina ook niet aangrijpen om goedkoop werkvolk uit te persen... Een discussie die ze binnen het Actieplatform Palestina beter kunnen voeren. Verder gaat het nog over de Caterpillar campagne. Dat vermaledijde bedrijf wiens machines in de bezette gebieden Palestijnse woningen platwalsen en meebouwen aan de apartheidsmuur. Minder bekend is dat ze ook wapens maken (motoren voor tanks enz.) waar het Israëlische leger vele slachtoffers mee maakt. Er is één ding waar ze zich naar eigen zeggen absoluut niet mee bezig houden, en dat is politiek. Daarom verkopen ze gewoon verder. En verkopen ze zelfs hun naam aan kleding- en schoenenmerken die van het 'sterke' imago van Caterpillar willen meeprofiteren. Wat we dus dringend moeten doen is dat imago beschadigen in de ogen van de publieke opinie. De website 'Caterkiller' is alvast goed bezig.

Slotconclusie

Die namiddag in de bus terug is er tijd te over om de voorbije twee dagen te overdenken. Terwijl de glooiende heuvels van Noord-Engeland voorbij glijden en de leegheid van het landschap opvalt bedenk ik hoe alles voortdurend in beweging is. De ontvolking van het platteland, de aangroei van de steden overal ter wereld, mensen die migreren en andere horizonten opzoeken, de happy few doen het uit verveling, voor het overgrote deel van de vluchtelingen is het uit pure noodzaak. Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen uit het zuiden die echt de stap zetten om te migreren dan nog tot de middenklasse behoren. De allerarmsten hebben geen familie in het buitenland die hen geld stuurt, ze hebben nauwelijks nog een overheid die hen helpt. En toch zijn zij eigenlijk de grootste schuldeisers van het Westen. Met op de passiefzijde van de balans (1) een historische schuld van koloniale mogendheden die hun oude kolonies verweesd achterlieten zonder middelen en met een verouderde economie louter gebasseerd op toeleveren van grondstoffen; (2) Een enorme economische schuld, gebasseerd op tientallen jaren leegroof van diezelfde grondstoffen; (3) Sociale schuld door de jarenlange uitbuiting van goedkoop werkvolk (zeg maar slaven arbeid), het wegtrekken van de beste krachten (de zg.braindrain), het opleggen van structurele hervormingsprogramma's die investeren in ontwikkeling onmogelijk maakten en last b.n.l. het op hun plaats houden van dicatoriale régimes die winstgevende contracten verzekerden voor buitenlandse bedrijven; (4) Ecologische schuld, een gegeven waarvan de enorme omvang pas de laatste jaren sporadisch naar boven komt - niet alleen is de uitstoot in het Westen zo groot dat ze de wereldreserves opgebruikt en de effecten van klimaatverandering afwentelt op het zuiden, maar bovendien wordt het zuiden massaal als stortplaats gebruikt door Westerse bedrijven die weigeren te betalen voor een deftige verwerking. Restafval, gevaarlijk chemisch en zelfs nucleair afval, het belandt allemaal in fragiele ecosystemen van het zuiden. Wat tijdens de Tsunami voor de Ethiopische kust naar boven kwam is wellicht het tipje van een onwaarschijnlijke afvalberg.
De wereldleiders zal het allemaal een zorg wezen: het enige dat hen ook maar enigzins zal doen luisteren is publieke druk van hun eigen electoraat. Het is dan ook onze verdomde plicht om die hete adem in hun aasgierenvel te blijven blazen, voor hen wiens stem niet ver genoeg draagt.

G8: top en tegentop in Schotland (juli 2005) op www.11.be

Portaal van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging

Op de pagina's over de G8-top vind je naast verslagen, ook vele linken naar gerelateerde teksten en websites

Overview/Overzicht G8 verslaggeving/reportages : Indymedia Belgium

Overview/Overzicht G8 verslaggeving/reportages

Met enorme dank voor het gebruik van hun faciliteiten in Edinburgh. En met grote bewondering voor de gedrevenheid en volhanderding waarmee ze steeds weer de activistische kant van de zaak weergeven.

zaterdag, juli 02, 2005

Black sun over Genoa

Terwijl vele groepen activisten de stad blijven binnen druppelen, lopen de groene terreinen rond de stad die dienst doen als geimproviseerde campings stilaan vol. In de stad zie je de onvermijdelijk dichtgespijkerde winkeletalages maar het zijn er minder dan pakweg in Florence tijdens het Europees Sociaal Forum van 2002. Op de North Bridge die de vallei overspant tussen de "old town" en de "new town" komt passeer ik een groep Italianen met trommels die op zoek zijn naar slaapgelegenheid. Het is een kleurrijk gezelschap. Van de andere kant komen jonge autochtoonse koppeltjes die hun vrijdagavond gaan doorbrengen in de vele bars aan de overkant. Ze zien er heel verschillend uit maar velen van hen roepen de activisten een warm welkom toe. Opmerkelijk toch.

Op de BBC-nieuwssite is het verhaal te lezen van een twaalfjarige jongen die samen met zijn vrienden geld heeft bijeen gespaard om twee vluchtelingen uit Congo en Zimbabwe mee te laten lopen met de mars zaterdag.

Tijdens de theater workshop "Black Sun over Genoa" zie ik David een traan wegpinken wanneer het politiegeweld in 2001 worden geevoceerd door tientallen acteurs-actievoeders. Terwijl de wolken witte stoom optrekken over de gevallen Carlo Guliano schuiven achter de scene originele beelden van het gebeurde voorbij. Beelden die bij iedereen die er aanwezig was op het netvlies gebrand werden.
In Edinburgh zal het zo'n vaart niet lopen, de politie heeft geen slechte reputatie op dat vlak, al staat de stad voor de grootste demonstratie in zijn geschiedenis.

Bij het krieken van de dag de volgende ochtend. Op de gemeentelijke camping waar een aantal 11.11.11-ers uit het Gentse nog een plekje hebben gevonden. Een tv-camera onder je neus geduwd krijgen als je net uit je tent komt gekropen met de geur van ambachtelijk klaargemaakte koffie als je enige referentiepunt, het bekomt niet iedereen even goed. Het heeft dan ook iets genant, en achteraf blijkt dat het ook niet mag van de organisatie. "Enkel interviews buiten het terrein, met expliciete toestemming van de betrokkene," zo vertelt ons een inderhaast toegelopen medewerker van de lokale press-officer. Ondertussen loopt de vrt cameraploeg tussen de honderden tentjes door om sfeerbeelden te maken... We kunnen de man toch overtuigen om nog snel het gesprekje met de 11.11.11-ers af te maken. Tinne Dons, onze Vapster van Oost-Vlaanderen doet het fantastisch, gezien de omstandigheden. Kort en krachtig. Ik ben trots en iedereen is tevreden. We lopen naar buiten met een enigszins dubbel gevoel maar goed, het is voor de goede zaak. En de vrt-ploeg is alvast erg tevreden. We spreken af voor de mars vanmiddag, in tussentijd gaan zij alvast monteren en doorsturen voor het middagjournaal.

Aan de uitgang van Waverley Station, iets later op de ochtend is het een drukte van belang . Een hele groep in het wit gekleedde actievoerders stapt beslist naar buiten. Hun leeftijd ligt rond de 60. Ze worden gevolgd door een groep jongeren, daarachter wat gezinnen met kinderen enz. Allemaal hebben ze de witte band van Make Poverty History rond het hoofd gebonden. De zon zit goed, de dranghekkens staan klaar, nu op naar de Meadows, het verzamelpunt van de Make Poverty History mars.

vrijdag, juli 01, 2005

Edinburgh, bewogen reis naar de G8-Top

Op een van de drie bussen naar Edinburgh: mensen van ATTAC, Oxfam en 11.11.11, Euromarsen en een aantal individuele activisten. Verder een Nederlander die zich vrijwillig als "legal observer" heeft aangemeld voor tijdens de demostraties. Ook een viertal journalisten: twee van Indymedia, een voor de multiculturele website Kif Kif en dan een radiojournalist van Radio 1.

Edinburgh, vrijdag 1 juli, 17u lokale tijd. Na een reis van maar eventjes 16 uur eindelijk gearriveerd. Reden voor die late aankomst is haast volledig te schrijven op het conto van de Britse controlediensten aan gene zijde van het kanaal. Die vonden het nodig om, voor onze bus de trein onder het kanaal op mocht, niet alleen ieder van ons en al onze bagage grondig door te lichten, maar ook nog eens de halve bus de demonteren op zoek naar gevaarlijk speelgoed. En dat demonteren kan je letterlijk nemen: een team van mannen met fluo jasjes en speciaal uitgeruste koffers ging de dekplaten rond de wielen van de bus te lijf met schroevendraaiers en vezen het hele ding eraf. Onze arme chauffeur bezag het verbazende schouwspel met weinig minder dan knikkende knieen en een weee gevoel in zijn maag. Het was ondertussen 1u25 's nachts en de trein van 1u30 stond op het punt te vertrekken, de vorige hadden we ook al gemist... Niemand op de bus begrijpt er iets van. Fabrice Collignon van het Belgisch Sociaal Forum, organisator van de busreis, wordt even terzijde genomen, hij moet zijn identiteitskaart afgeven. Wanneer hij die terugkrijgt weten we het wel zeker: dat wordt de trein van 3u30. Met andere woorden; bijna vier uur vertraging... Een eerste vette kluif voor onze vrt radio1 journalist Stijn Aelbers die het verhaal opneemt door de mond van Anke Hintjens van Oxfam Wereldwinkels. Het hoofd van de veiligheidsdiensten beweert dat "het oponthoud bedoelt is om ons te helpen, zo worden enorme files van bussen naar Edinburgh vermeden..."
Hoofdschuddend probeert iedereen eindelijk wat te slapen, terwijl we wachten op de volgende trein. Een bijzonder korte nacht wordt dat.

De volgende ochtend houdt iedereen zich onledig met het doorlezen van de bundel papier die David (Dessers, ook van het BSF) en Fabrice ons netjes bezorgd hebben. Daarin info over alles wat staat te gebeuren het komende weekend, de inzet van de G8 enz. Die is groot, want ondanks de reserves die iedereen heeft tegenover het ondemocratische clubje dat de G8 is, het zijn nu eenmaal de verzamelde staatshoofden van de machtigste staten ter wereld. Wat betekent dat ze de sleutel in handen hebben om aan structurele oplossingen te werken voor de armoede in de wereld. En aldus de verwezenlijking van de Millenniumdoelstellingen een stuk dichterbij te brengen. Niets te snel want dit jaar is het vijf jaar geleden dat die doelstellingen werden afgesproken door 189 landen binnen de Verenigde Naties. In september houdt de VN overigens een evaluatie van de resultaten tot nog toe - en dat dreigt, niet erg verbazend, een heel mager beestje te worden. Waar waren we: de G8 dus. Een soort informele wereldregering die de facto enkel de belangen verdedigt van de rijksten die in de rijkste landen leven.
Wat dan te denken van het huidige voorstel van schuldverlichting zoals dat met veel bombarie werd aangekondigd? Er volgt een discussie op de bus:
- van alle armste landen vallen er 24 uit de boot, slechts 18 landen komen in aanmerking
- Het gaat niet om 100% van de schulden
- In ruil voor de schuldkwijtschelding moeten ze het gewone liberaliseringsprogramma volgen zoals het IMF dat al jaren oplegt (wat maakt dat er een vogel voor de kat zijn voor de machtige multinationals uit het noorden)
- Een van de voorwaarden voor het verkrijgen van de kwijtschelding is "goed bestuur," een begrip dat nogal voor interpretatie vatbaar is.
Allemaal serieuze adders onder de mooie pelouse van het golfterrein in Gleneagles, waar de wereldleiders volgende week samenkomen. Langs de andere kant, krijgen deze 18 landen ook kwijtschelding van de IMF en Wereldbank schulden, dan is dat toch wel een realisatie. Een resultaat dat volgens David veel te maken heeft met de druk van de mondiale andersglobaliseringsbeweging. We hebben echter alle reden om achterdochtig te blijven, zoals blijkt uit twee nieuwsberichten die Christophe van Indymedia Belgie wist op te vissen.
Zo is volgens George Monbiot, gerenomeerd journalist bij The Guardian, een van de voorwaarden om de schuld in Uganda kwijt te schelden niets meer of minder dan de liberalisering van de watervoorraden... Let wel, niet de watervoorziening maar de voorraden zelf! Om maar te zeggen dat het 11.11.11 campagnethema van 2004 geen slag in het water was.
Een tweede, veelzeggend voorbeeld: volgens Reuters eiste de V.S. het tussen haakjes zetten van de volgende zinsnede in de voorgestelde sneuvelnota van de G8 tekst: "our world is warming" en "we know that the increase in global warming is due in large part to human activity." Door deze tekst tussen haakjes te zetten komt ze in aanmerking voor mogelijke verwijdering.

Genoeg reden om bij ieder van ons een rood lampje te doen branden. De inzet is groot. Politieke wil is een fictie. Politieke wil moet je afdwingen. En met enkele honderdduizenden op straat en honderden campagnes die nu overal ter wereld het licht zien zou dat toch al iets moeten geven. Edinburgh, here we come!

woensdag, juni 15, 2005

Planet Porto Alegre: een nieuw 'onafhankelijk' tv-station

Planet Porto Alegre

Latijns-Amerika krijgt zijn onafhankelijk, niet commercieel tv-station, dankzij Chavez en Kirchner. Of het echt onafhankelijk wordt, valt te bezien gezien de politieke aspiraties van hun mecenassen... In ieder geval kan het continent, met een tv-landschap dat meer op een commerciële woestenij lijkt wel een dergelijk initiatief gebruiken. Hopelijk spelen ze ook een rol in het stimuleren van producten van eigen bodem. Het succes van de Brazilaanse en Mexicaanse soaps tonen aan dat daar wel degelijk een grote behoefte aan is. De markt is groot genoeg om eindelijk de strijd aan te gaan met de Hollywood-hegemonie en hun culturele pletwals.

maandag, mei 09, 2005

Meeroepen met Patrick De Witte

(reactie op 'de wetten,' op uitzending van De Nieuwe Wereld)
Net als Patrick De Witte hebben mijn vrouw en ik zich gisteren ongelooflijk zitten ergeren aan de uitspraken van riooljournalist José Masschelin over ‘de zaak Remmerie.’ En aan het uitblijven van enige gepaste reactie van de kant van de zg. journalist Alain Coninx, die net als zijn illustere collega’s in dat programma vervallen zijn tot loutere presentators van een amusementsprogramma.Ze zijn goed bezig, met operatie schoonwassen. "Het was geen racisme, mensen, het hele verhaal was gewoon om de frivole escapades van Remmerie te maskeren." Wat een ongelooflijke nonsens. Om even de puntjes op de i te zetten: elke daad van racisme is strafbaar, onafgezien van de motivatie die eraan ten grondslag ligt. Of de auteur van de dreigbrief dus een passionele relatie had met wie dan ook, dat doet helemaal niet ter zake. Hij stelde racistische handelingen met het oogmerk om te schaden.Voor alle zekerheid heb ik de wet op het racisme er even op nagelezen en deze leest letterlijk: "Elke handelwijze die er in bestaat om het even wie opdracht te geven tot discriminatie jegens een persoon, een groep, een gemeenschap of de leden ervan, wordt beschouwd als een discriminatie in de zin van deze wet.. " en verder: "De schuldige wordt gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot een jaar en met geldboete van zesentwintig frank tot tweehonderd frank, wanneer de tenlasteleggingen geschieden: (..) hetzij door geschriften." Lees maar na: de volledige tekst is te vinden op http://www.antiracisme.be/nl/wetten/discriminatie/belgië/racisme.htm. En laat ons dan allemaal heel hard roepen, net zoals Patrick. Tot zogenaamde journalisten als Masschelin en achternahollende paparazzi stoppen met hun nefaste stemmingmakerij.Overschot van gelijk!

Elke daad van racisme is strafbaar!

[Reactie op De Zevende Dag van 7 mei 2005]
Alain Coninx vond het gisteren niet nodig te reageren op de uitspraken van José Masschelin over ‘de zaak Remmerie.’ Dat is ongehoord. Het is niet omdat een riooljournalist zijn visie op een lopend gerechtelijk onderzoek wil opdringen aan de wereld dat je daar kritiekloos aan voorbij kan gaan. Ik dacht dat De Zevende dag nog steeds een debatprogramma was? Weer een illusie rijker. Coninx en Van Wijck zijn blijkbaar vervallen tot loutere presentatoren van een amusementsprogramma.Ondertussen werken ze wel goed mee aan operatie schoonwassen. "Het was geen racisme, mensen, het hele verhaal was gewoon om de frivole escapades van Remmerie te maskeren." Wat een ongelooflijke nonsens.

Om even de puntjes op de i te zetten: elke daad van racisme is strafbaar, onafgezien van de motivatie die eraan ten grondslag ligt. Of de auteur van de dreigbrief dus een passionele relatie had met wie dan ook, dat doet helemaal niet ter zake. Hij stelde racistische handelingen met het oogmerk om te schaden.Voor alle zekerheid heb ik de wet op het racisme er even op nagelezen en deze leest letterlijk: "Elke handelwijze die er in bestaat om het even wie opdracht te geven tot discriminatie jegens een persoon, een groep, een gemeenschap of de leden ervan, wordt beschouwd als een discriminatie in de zin van deze wet.. " en verder: "De schuldige wordt gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot een jaar en met geldboete van zesentwintig frank tot tweehonderd frank, wanneer de tenlasteleggingen geschieden: (..) hetzij door geschriften." Lees maar na: de volledige tekst is te vinden op http://www.antiracisme.be/nl/wetten/discriminatie/belgië/racisme.htm.

Een suggestie misschien: op regelmatige tijdstippen een ontluizingsperiode voor journalisten die al te veel presentator zijn geworden? Bij de radio bijvoorbeeld? Opdat ze hun eigen kop wat minder op tv zouden zien en terug wat aandacht kunnen ontwikkelen voor hun eigenlijke opdracht: kritische en interessante duiding brengen.

donderdag, april 14, 2005

Terugkeer

Een vriendin die in een tijdje in Palestina studeert stelde onlangs een hypothetische vraag: “wordt het niet tijd dat een groep moslims Andalusië terug opeist om er een zuivere moslimstaat te vestigen?” Te gek voor woorden? Natuurlijk. Maar zelfs waanideëen zijn het soms waard om nader te onderzoeken. Per slot van rekening waren de Moslims 700 jaar de heersers in Andalusië. De Israëlische wet op terugkeer is ook gebaseerd op het feit dat Joden 2000 jaar geleden gedurende 100 jaar de dominante groep waren in Palestina. En natuurlijk dat hun god dit land enkel en alleen voor hen uitgekozen heeft. Op deze manier kunnen alle moslims in de wereld: Indonesische, Afghaanse, Turkse, Sudanese, Marrokaanse, Iraakse, enz. 'teruggaan' naar hun heilige grond. Wat met de aanwezige spanjaarden? Die kunnen ze hun grond afnemen, in kampen over de grens drijven, ze desnoods opsluiten in de rest van het Iberisch schiereiland door er een muur omheen te zetten.

Onze premier Verhofstadt meende recent ook een steentje te moeten bijdragen tot het debat. In de Israëlische krant Ha’aretz bevestigt hij het bestaan van de staat Israël als een Joodse staat, ook al betekent zulks dat Arabische Israëli gediscrimineerd worden. Hij bevestigt daarmee dat een Jood die van pakweg de Fiji-eilanden komt onmiddellijk Israëlisch burgerschap kan krijgen. Dat betekent concreet dat hij grond mag kopen in heel het land, inbegrepen in één van de illegale kolonies die Israël met brute macht neerpoot in bezet Palestijns gebied. Een Palestijn met een Israëlisch paspoort mag echter geen grond kopen in zijn eigen hoofdstad, Tel Aviv. Want de in 1950 gestemde “wet op het eigendom van de afwezigen” heeft 93% van de grond “onvervreembaar eigendom van het hele Joodse volk” gemaakt. Mijnheer Verhofstadt, ik vraag u: is een democratie die enkel geldt voor een deel van het volk wel een democratie? En moet een Europees land zulke ‘democratie’ dan steunen?

Terugkeer

Een vriendin die in een tijdje in Palestina studeert stelde onlangs een hypothetische vraag: “wordt het niet tijd dat een groep moslims Andalusië terug opeist om er een zuivere moslimstaat te vestigen?” Te gek voor woorden? Natuurlijk. Maar zelfs waanideëen zijn het soms waard om nader te onderzoeken. Per slot van rekening waren de Moslims 700 jaar de heersers in Andalusië. De Israëlische wet op terugkeer is ook gebaseerd op het feit dat Joden 2000 jaar geleden gedurende 100 jaar de dominante groep waren in Palestina. En natuurlijk dat hun god dit land enkel en alleen voor hen uitgekozen heeft. Op deze manier kunnen alle moslims in de wereld: Indonesische, Afghaanse, Turkse, Sudanese, Marrokaanse, Iraakse, enz. 'teruggaan' naar hun heilige grond. Wat met de aanwezige spanjaarden? Die kunnen ze hun grond afnemen, in kampen over de grens drijven, ze desnoods opsluiten in de rest van het Iberisch schiereiland door er een muur omheen te zetten.

Onze premier Verhofstadt meende recent ook een steentje te moeten bijdragen tot het debat. In de Israëlische krant Ha’aretz bevestigt hij het bestaan van de staat Israël als een Joodse staat, ook al betekent zulks dat Arabische Israëli gediscrimineerd worden. Hij bevestigt daarmee dat een Jood die van pakweg de Fiji-eilanden komt onmiddellijk Israëlisch burgerschap kan krijgen. Dat betekent concreet dat hij grond mag kopen in heel het land, inbegrepen in één van de illegale kolonies die Israël met brute macht neerpoot in bezet Palestijns gebied. Een Palestijn met een Israëlisch paspoort mag echter geen grond kopen in zijn eigen hoofdstad, Tel Aviv. Want de in 1950 gestemde “wet op het eigendom van de afwezigen” heeft 93% van de grond “onvervreembaar eigendom van het hele Joodse volk” gemaakt. Mijnheer Verhofstadt, ik vraag u: is een democratie die enkel geldt voor een deel van het volk wel een democratie? En moet een Europees land zulke ‘democratie’ dan steunen?

(Column verscheen in ledenblad van Amnesty Vlaanderen - zie voor meer artikels en columns over mensenrechten: http://amnestynieuws.blogspot.com)

woensdag, april 13, 2005

Totale vertwijfeling toen het Westen zich terugtrok

United Artists: Hotel Rwanda

Hotel Rwanda. Wie de film nog niet zag, haast zich best naar de filmzaal. De commentaren liegen er niet om: “de meest indrukwekkende film in zijn soort sinds Schindler’s list.” Een krachtig document dat het verhaal vertelt van Paul Rusesabagina, in 1994 manager van een luxe hotel in de Rwandese hoofdstad Kigali. In het heetst van de strijd slaagt hij erin om 1200 mensen te redden van de machetes. Wij waren op de avant-première in Brussel. Vooraf hadden we een gesprek met de echte Paul Rusesabagina én met Terry George, de bevlogen regisseur van de film.

Hotel Rwanda is een film met een missie. Wat hoopt u ermee te bereiken?
T.G.: “Ten eerste hoop ik dat mensen de zaal verlaten met het gevoel dat ze, net zoals Paul, kunnen protesteren tegen het slechte in deze wereld. Ten tweede moeten we het Westen beschamen, in de hoop dat de internationale gemeenschap volgende keer haar verantwoordelijkheid opneemt.”

Hoe kwam u op het idee om met Amnesty samen te werken voor Hotel Rwanda?
T.G.: “Ik ken de persattaché van het Amnesty kantoor in Los Angeles. Twee jaar geleden hebben we samen gewerkt aan de video voor de John Lennon song Imagine (die tijdens de mensenrechtendag in 2003 overal werd gespeeld voor Amnesty, nvdr.). Amnesty wil Hotel Rwanda gebruiken om de situatie in de DR Congo en Darfour te belichten.”

Cynisme

In de film geeft een Italiaanse cameraman een staaltje weg van journalistiek cynisme wanneer hij Paul met zijn voeten op de grond zet: “Ik vrees dat mensen mijn beelden zullen zien op het nieuws, dat ze even zullen stoppen met avondeten en zeggen hoe erg de beelden zijn, en dat ze vervolgens verder eten, de beelden reeds vergeten.” Deelt u die mening?
T.G.: “De uitdaging is mensen zover te brengen dat ze het er precies niet bij laten. Niet zoals onze politici die keer op keer hun ogen sloten: Cambodja, Irak, Rwanda en nu Sudan. Bij een recente missie naar Darfour is Paul meegegaan samen met een nieuwsploeg van het populaire Amerikaanse programma Nightline. Daarmee krijgt de problematiek de aandacht die het anders nooit zou gehad hebben. Nu willen we hetzelfde trachten te bereiken in Europa.”

T.G.: “Van de politieke kant bekeken gaat het over niet meer of minder dan institutioneel racisme. Het leven in Afrika is gewoon veel minder waard dan in de rest van de wereld. En die discriminatie moet stoppen. Wat houdt ons tegen om er in Sudan dezelfde middelen tegenaan te gooien als op andere plaatsen?

Mr. Rusesabagina, geeft de film volgens u een goed begrip van wat er gebeurd is?
P.R.:“Hangt er vanaf wat je bedoeld. Het objectief van de film was niet zozeer om echt de genocide te laten zien. Wel wat er gebeurd is in het hotel des Milles Collines. Alhoewel er genoeg gesuggereerd wordt van de gebeurtenissen in de straten van Kigali. In feite gaat het erom mensen te doen beseffen dat er ook nog mensen waren die andere mensen hielpen.”
T.G.: “Het mooie aan de persoon van Paul is dat hij erg veel van de meesten van ons weg heeft: hij is een geraffineerd man uit de middenklasse met een mooi gezin die in een vreselijke situatie terecht komt. Hij ziet zichzelf geplaatst voor aartsmoeilijke keuzes.”

Was het moeilijk voor u om de film te helpen maken?
P.R.: “Niet echt. Voor de film had ik al veel contacten met journalisten. Dat maakt dat ik wist welke aspecten in mijn verhaal belangrijk waren. De mediamensen hadden het verhaal van de Milles Collines al gehoord kort na de dramatische gebeurtenissen in 1994. Ze vroegen aan het overblijvende personeel in het hotel wat er was gebeurd, hoe het kon dat het hotel en zijn bewoners zo weinig had geleden. Allen verwezen ze naar mij. En ze zijn beginnen zoeken. Tot ze mij terugvonden hier in België...”

Deze film vertelt het verhaal over de moed van één man, een typisch Westers uitgangspunt. Is dit uw manier om de missie over te brengen?
T.G.: “Mijn eerste plicht is om een stuk entertainment te brengen. Je moet eerst mensen willen laten komen kijken. De film is eerder een springplank naar meer kennis over het gebeurde dan een echte studie of een verhaal over wat er gebeurde. Maar film is een zeer krachtig medium: mijn grote voorbeelden in deze zijn “Schindlers list,” de “Killing Fields” over Cambodja en “Missing” over Chili.”

Over de genocide zelf. Voelde u die aankomen?
P.R.: “Er waren al slachtingen geweest op verschillende plaatsen in het land. Rond Kigali stikte het van de vluchtelingen. De toenmalige president (Juvenal Habyarimana, nvdr.) had zelf ook een militie opgericht die opposanten uitmoordde. Iedereen had schrik. Veel mensen waren reeds buiten de stad gaan wonen. Op 4 augustus werd een vredesbestand getekend met de rebellen. En dan kwam de V.N. met soldaten om de vrede te bewaren. Dat was een teken van hoop voor ons. Het moment dat de internationale gemeenschap haar handen van het Rwandese wespennest af haalde was er één van totale vertwijfeling voor iedereen.” (In de film een onvergetelijk beeld wanneer Paul met zijn Afrikaanse gasten achterblijft in de regen terwijl Franse soldaten alle Westerlingen naar de luchthaven escorteren).

Déja-vu

U bent pas terug gegaan, vele jaren later, samen met Terry George. Was het land veranderd volgens u?
P.R.: “Er was niets ten goede veranderd. De wegen waren nog steeds kapot, nergens werkte de electriciteit enz. De situatie is weer net zo penibel als net voor de genocide... Ook reeds toen ik definitief vertrok in 1996 begon ik in te zien dat alle machthebbers op elkaar lijken.”

Vandaag wil president Kagamé de begrippen Hutu en Tutsi van de aardbodem doen verdwijnen. Vind u dat een goed idee?
P.R.: “Dat men Hutu en Tutsi niet meer op het paspoort zet is een prima idee. Maar het zijn nog steeds mensen die mensen gedood hebben. Een oplossing zal er pas echt komen als we allemaal aanvaarden wie we zijn. Je moet mensen laten praten met elkaar, ze rond één tafel zetten.”

Krijgt u een déjà-vu gevoel bij wat er in Darfour gebeurd?
P.R.: “Helemaal. Alles wat daar gebeurt volgt hetzelfde verloop als in Rwanda. Er zijn nu 2 miljoen inheemse vluchtelingen in Soedan. Het conflict is twee jaar aan de gang. In Darfour schieten helicopters van de overheid vanuit de lucht op weerloze vluchtelingen. Dat is perfect vergelijkbaar met de militie van Habyarimana. Ze gaan zelfs de waterputten vergiftigen van de geviseerde bevolking. Dat is je reinste etnische zuivering!”

En waarom toch? Wat hebben ze erbij te winnen?
P.R.: “Het schijnt dat er veel olie zit in de provincie Darfour... (diepe zucht). Het is steeds hetzelfde. Men is nu een tweede genocide aan het maken. En het Westen doet weer niets.”

Vind u dat de wereld überhaupt iets geleerd heeft sinds 1994?
T.G.: “We hebben nog steeds de VN Vredesmacht niet hervormd. De MONUC in Oost-Congo is een totale mislukking, ze zijn er niet in geslaagd de interhamwe te ontwapenen, noch stabiliteit te brengen in het gebied. Ik heb gesproken met vele activisten. Wat we nodig hebben is een internationale politiemacht, geen kleine legertjes zonder mandaat of middelen...”

vrijdag, januari 14, 2005

Bedrijven kunnen Rik Remmerie prijs winnen

[Reactie op petitie voor Rik Remmerie]
Bedrijven hebben een uiterst belangrijke rol te spelen in de emancipatie van Vlaanderens achtergestelde minderheden. Dat een bedrijf dat effectief moeite doet in deze zin nu afgedreigd wordt door één of enkele idioten is ongehoord. Eigenlijk zou er een jaarlijkse prijsvraag moeten ingevoerd worden voor bedrijven die een positieve rol spelen in deze. Als naam voor de prijsvraag zou ik zeggen: de Rik Remmerie prijs!

donderdag, januari 13, 2005

Wat Amnesty wil

[reactie op een lezersbrief in Amnesty NIeuws,het ledenblad van Amnesty Vlaanderen]

Geachte Pia,

Bedankt voor je reactie op het laatste nummer van Amnesty Nieuws. Het is fijn te merken dat ons ledenblad grondig gelezen wordt. Graag wil ik dan ook even doorgaan op je opmerkingen.Eerst en vooral kan ik (en waarschijnlijk kunnen al onze redacteurs dat) me volledig vinden in je laatste paragraaf: ze verdienen onze hoop, al die slachtoffers van mensenrechtenschendingen overal ter wereld. En het klopt ook dat positiviteit en daadkracht krachtige middelen zijn. Maar het ene gevoel dat mensen in beweging brengt is verontwaardiging. Dat is het wat Peter Benenson en de zijnen beroerde bij de eerste Amnesty actie. Ze konden eenvoudig niet lijdzaam toezien hoe twee Portugese studenten werden opgepakt enkel en alleen omdat ze een dronk op de vrijheid uitbrachten. Het is diezelfde gemeende en eerlijke verontwaardiging die Amnesty leden overal ter wereld in beweging brengt en naar hun pen doet grijpen.

Dat neemt niet weg dat het niet allemaal kommer en kwel is. De wereld evolueert en we behalen ook resultaten. We proberen met het ledenblad dan ook een balans te houden: in een aantal artikels brengen we positieve evoluties en menselijke verhalen. In het december nummer lezen we dat zelfs bejaarde dictators stilaan hun onschendbaarheid verliezen, of dat er stappen gezet worden in de richting van een mijnenvrije wereld. Of we lezen over het engagement van een beiaardier voor Amnesty. In andere artikels kaarten we problemen aan die onze aandacht vragen, zoals de mensenrechtensituatie in de Europese Unie. Een oplossing geven voor het geformuleerde probleem, dat is vaak niet zo eenvoudig gezien de complexiteit van het gegeven. Uit het artikel blijkt wel dat Amnesty de situatie op de voet volgt en haar aanbevelingen op papier zet.

Met andere woorden, jullie en wij allemaal (Amnesty leden) zijn een deel van de oplossing, want met hoe meer we zijn, hoe groter de druk op regeringen om de eigen grondrechten effectief in de praktijk te brengen.De rubrieken Column en In de Marge tenslotte zijn commentaarstukjes en dus altijd wat scherper geformuleerd. Deze rubrieken zijn a.h.w. uitgevonden om de verontwaardiging in al zijn geweld van het blad te doen spatten. Voor nuance en antwoorden moet je hier meestal niet zijn. De geboden ruimte laat overigens ook niet toe om de aangeklaagde feiten uit te werken en oplossingen voor te stellen.Dat het soms allemaal wat te veel wordt voor een goed menend mens, dat gebeurt iedereen van ons regelmatig. En neen, we hoeven onszelf niet met een reusachtig schuldcomplex op te zadelen. Anderzijds moeten we onze kop ook niet in het zand steken voor de realiteit: de belangrijkste beslissingscentra op deze planeet liggen nog steeds in wat we gemeenzaam 'het westen' noemen: Europa en Noord-Amerika. De beslissingen die hier genomen worden zijn lang niet altijd positief voor de menselijke vooruitgang al wordt er veel lippendienst bewezen aan zaken zoals mensenrechten. Als we het dus hebben over de Westerse mogendheden, dan gaat het over een ideologisch en economisch systeem dat luistert naar de belangen van eender wie geld en macht bezit, een systeem dat diep geworteld is in onze contreien. Om nu al de concrete mensen die daarin een rol spelen kwaadaardig te noemen, daar gaat het niet om. Buiten die politieke leiders die echt bloed aan de handen hebben kan je mensen in beslissingscentra hoogstens een gebrek aan verantwoordelijkheid aanwrijven. Wat Amnesty wil, is het systeem veranderen: democratische controle inbouwen, respect voor mensenrechten op alle niveaus doen ingang vinden, daders verantwoording laten afleggen, eender waar ter wereld... het zou al lang een evidentie moeten zijn.

Nog eens dank voor de reactie. Ik blijf zitten met het verontrustende gevoel dat dit bericht geen volledig antwoord biedt. Maar dat is het lot van iedere hoofdredacteur tegenover terechte bekommernissen van betrokken lezers. We zullen toch trachten ze in rekening te brengen.