Mijn tijd op de trein is onvervalste qualitytime

Wanneer de NMBS tevredenheidscijfers publiceert, kun je er donder op zeggen dat de reacties niet zullen uitblijven. Want met die tevredenheid zit het voorspelbaar niet goed. De stiptheid is weer achteruitgegaan en de treinen zitten vaak overvol. Zelf neem ik al meer dan twintig jaar bijna dagelijks de trein Antwerpen-Brussel. Ik mag er niet aan denken om die verplaatsing met de auto te moeten doen.

Van zodra ik 's ochtends van de fiets op die trein stap, daalt er een rust neer over mijn geest. Ik ga zitten, oortjes in en laptop open, af en toe naar buiten kijken, terwijl we de files op de Antwerpse ring voorbijzoeven, en er is tijd om dingen te doen of niet te doen. Ook al is het maar vijftig minuutjes, het is mijn tijd en die pakt niemand me af, tenzij ik dat zelf wil. Onvervalste qualitytime dus, om te lezen, na te denken of te werken als ik wil.

De laatste acht jaar neem ik voor andere verplaatsingen tijdens werktijd ook regelmatig een trein om dan het laatste stuk van mijn traject te doen met een Cambio-wagen of plooifiets. Het is verbazend tot in welke uithoeken van dit land je allemaal geraakt. Vanzelfsprekend worden al die verplaatsingen betaald door mijn werkgever, als het binnen de werktijd is. En werken doe je toch onderweg.

Minder uitstoot

Regelmatig moet je rechtstaan, dat klopt. Maar ook dan kun je de krant of een boek lezen, of door je berichten scrollen. Om maar te zeggen: die ritten op en neer, ze zijn steevast productief, ook al heb ik niets geproduceerd.

Ook de vertragingen zijn vaak lastig, maar regelingen treffen kan ook telefonisch of via WhatsApp. En ondertussen heb je toch ook weer, klein detail, ettelijke kilo's CO2-uitstoot vermeden, elke dag opnieuw. Willen we dus die vervelende trein alsjeblieft ook eens afzetten tegen het alternatief, namelijk slopende, niet-productieve autoritten, tussen duizenden anderen voortkruipend over dichtslibbende wegen, met hoge fijnstofconcentraties in de stuurcabine en de wetenschap dat je het klimaat mee naar de verdoemenis helpt.

We zitten in een mondiale crisis. En we moeten onze mobiliteit dringend vergroenen. De trein is een belangrijke oplossing, laat ons die omarmen. Iedere partij die dat echt wil doen, kan rekenen op mijn stem.

Wat ik in die twintig jaar overigens ook gemerkt heb, is de toenemende vriendelijkheid van het treinpersoneel. Geen idee of dat het gevolg is van een bewust beleid. Natuurlijk is er ook de occasionele conducteur die wat soberder is met zijn of haar glimlach, we zijn tenslotte allemaal mensen. Maar als iemand een bloemetje verdient in dit verhaal, dan zijn zij het. En dat ondanks stijgende reizigersaantallen, budgetten die onder druk staan en een minister die in geen velden of wegen te bekennen is. Il faut le faire.

Onze belangrijkste levensbron in gevaar

Elk levend organisme op de planeet heeft water nodig om te overleven. Vooral zoet water is essentieel voor het menselijk leven en een fundamentele hulpbron voor natuur en economie. Water heeft ook het vermogen om te inspireren en te kalmeren, om ons die cruciale verbinding met de natuur te geven. Zoet water is een van de meest waardevolle bronnen van onze planeet en er is geen oneindige voorraad van. Ondanks de immense rol die het speelt in het leven van mensen en in de natuur, is slechts 1% van het water in de wereld zoet en toegankelijk. En die 1% wordt bedreigd.

Overal leggen klimaatverandering, bevolkingsgroei en veranderende consumptiepatronen een steeds grotere druk op onze zoetwaterecosystemen, zoals rivieren, meren en natte gebieden, resulterend in het grootste verlies aan dieren in het wild op de planeet. Volgens het ‘Living Planet Report’ van WWF 2016 is de overvloed aan zoetwatersoorten sinds de jaren zeventig met een kolossale 81% gekrompen. Ook wij mensen vertrouwen op rivieren voor onze watervoorziening en voor sanitaire doeleinden, en zoetwaterecosystemen bieden een verscheidenheid aan recreatieve en gezondheidsvoordelen. Wanneer ze gezond zijn helpen moerasgebieden ook bij het aanpassen en verzachten van de gevolgen van klimaatverandering, omdat ze koolstof opslaan en zorgen voor een betere beheersing van overstromingen.

In de EU ondervinden zoetwaterecosystemen de grootste verslechtering en afname van de biodiversiteit tot nu toe. Verontreiniging, vernietiging van leefgebieden en overmatig gebruik van water zijn urgente kwesties, voornamelijk aangedreven door landbouw, waterkracht, waterkering en navigatie. Landbouw is een van de grootste boosdoeners omdat het veel water gebruikt voor irrigatie en rivieren vervuilt met nitraten en pesticiden. Moerasgebieden worden drooggelegd om ruimte te maken voor bouwland, terwijl rivieren worden gebaggerd en bedijkt. Samen met de druk die wordt uitgeoefend door waterkracht, waterkering en scheepvaart, betekent dit dat nog niet de helft van alle rivieren, meren en watergebieden in de EU momenteel als gezond wordt beschouwd.

Europa kent nochtans de meest vooruitstrevende waterwetgeving ter wereld. Ze wordt echter niet voldoende toegepast door de lidstaten. Bovendien loopt er nu een bevraging van de wet vanwege de Europese Commissie. WWF vreest dat sommige lidstaten misbruik maken van de gelegenheid om de wet te verzwakken. Vandaar dat we iedereen oproepen om de Europese Commissie te vragen de wet sterk te houden. Onderteken de petitie op www.wwf.be en bescherm ons zoet water!

(deze opinie verscheen in het Belang Van Limburg op 13/10/2018)