Beste Heks

Beste Heks - klinkt wat vreemd, maar ik gebruik slechts de naam die u zelf opgaf - beste "heks" dus,

Ik las uw commentaar op mijn stukje met nogal wat verbazing. Hebt u zich niet vergist van plaats? Volgens mij behoort uw stukje ergens anders. Misschien wel bij het gewraakte Leterme initiatief (zie blog pdw).
In ieder geval, ik heb helemaal niet geschreven dat politiek en religie per definitie los staan van elkaar. Als je het over formele banden hebt dan verschilt de situatie van land tot land. Lees bvb het boek van Sami Zemni die daar onderzoek over heeft gepleegd. Ik heb ook helemaal niet geschreven dat bepaalde domeinen los (moeten) staan van kritische reflexie en dialoog. Ik verheug me net dat de besproken opiniepeiling het tegendeel bewijst. En dat ondanks het discours van de Noord-Amerikaanse neoconservatieven dat door de mainstream media in de VS lang kritiekloos werd overgenomen.

Bij uw commentaar over "bepaalde oud-strijders" waar "progressieven" (waar u mij blijkbaar bij rekent) zouden achteraanlopen breekt helemaal mijn klomp. Wie bedoelt u daar dan wel mee? Heb ik enige verwijzing gemaakt naar Anseele, Chomski, Freire of godbetert, Ernesto Ché Guevarra? Of aan het andere eind van het politieke spectrum: Francis Fukuyama, Oriana Fallaci enz. Neen dus. Nog iets: "sociaal-economische dwangbuis?" Wat is dat - een soort trechter die mij dwingt om alleen in oud-linkse archaïsmen te redeneren? Ik zie geen enkel verband met mijn persoonlijke sociaal-economische positie in de samenleving.

Verder lees ik een opeenstapeling ven bedenkingen, lukraak op elkaar gestapeld, die overigens zeker niet allemaal onzinnig zijn. Een goede raad: neem er één en werk die verder uit, post dan nog eens een commentaar. En noem alsjeblief man en paard.

Tot slot: ja, ik heb Patrick de Witte zijn brief aan leterme gelezen, en ik ben het ermee eens. Maar eens te meer is het me een raadsel hoe zijn bedenkingen, die u vermoedelijk ook deelt, mij tot beter inzicht zouden moeten brengen. Als het zou gaan (en nu begin ik wederom te veronderstellen) over het 'normen en waarden' discours van Leterme dan kan je alleen maar de parallel vaststellen met het neoconservatief project van de VS-regering die voortdurend meer geld steekt in haar militair-industrieel complex en tegelijk de sociale zekerheid afbouwt. Een regering die dat 'beleid' bovendien probeert te legitimeren door te verwijzen naar allerlei externe gevaren. En ja, daarbij komt de zg. 'botsing tussen beschavingen' (cfr. Samuel Huntington) en de stigmatisering van de islam hen goed uit.
Wanneer uit zo'n opiniepeiling blijkt dat mensen daar doorheen zien, beste heks, dan lijkt me dat een verheugende vaststelling. Niet meer of niet minder.

Niet religie maar politiek is oorzaak van spanningen islam-westen

Een peiling van het onderzoeksbureau 'World Public Opinion' heeft uitgewezen dat slechts 29% van de mensen denkt dat religie aan de oorzaak ligt van de spanningen tussen de Westerse wereld en 'de Islam.' Dit wijst erop dat grote delen van de bevolking een grotere mate van gezond verstand aan de dag leggen dan vele van onze politieke leiders of commentatoren in de media. Dat wil zeggen dat de geïnterpeleerden begrijpen dat de Westerse verdeel en heers politiek in het midden-oosten nefast was en nog steeds is. Ze zullen wellicht niet alle diverse strekkingen kennen die een rol spelen in de islamwereld maar ze begrijpen wel dat er een grote vraag naar democratisering leeft onder de volksmassa's en dat hun legitieme vraag een politiek antwoord verwacht.

De vaak hysterische uitlatingen in de media van diverse commentatoren worden misschien wel graag gelezen maar zijn daarom nog niet bepalend voor wat mensen denken. Gelukkig maar. Zou het kunnen dat de grote hoeveelheid aan informatie die vrij beschikbaar is via het internet toch helpt om de kritische zin van mensen aan te scherpen?

Speciaal gezant van de Raad van Europa Dick Marty mag Guantanamo Bay niet binnen

Dick Marty is lid van de parlementaire vergadering van de Raad van Europa. Hij is o.m. voorzitter van het mensenrechtencomité. Voor de parlementaire vergadering van de Raad onderzoekt hij de geheime aanhoudingen en onwettige overbrengingen (zeg maar ontvoeringen) van aangehoudenen naar Guantanamo Bay, de Amerikaanse basis op Cuba.
In oktober 2006 vroeg hij aan de VS toestemming om de gevangenis te bezoeken samen met de Speciale rapporteur van de VN Manfred Nowak. Deze laatste heeft als exclusief werkterrein marteling. Hun doel was het ondervragen van gevangenen, inclusief diegenen waarvan door president Bush werd toegegeven (september 2006) dat ze eerder werden vastgehouden in geheime gevangenissen in Europa.
"Als ik niet vrij kan spreken met gevangenen - zoals ik begrijp uit het Amerikaanse antwoord - dan is zo'n bezoek nutteloos, zei Marty. "Ik geloof niet in parlementair toerisme op kosten van de belastingbetaler. Ik ben teleurgesteld in deze weigering van de VS maar mijn onderzoek stopt niet..."

Het is onwaarschijnlijk hoe deze anomalie blijft voortduren. De huidige Amerikaanse regering behoudt zich het recht voor om mensen gedurende onbepaalde tijd in een soort vagevuur te dumpen, een illegale vergeetput van ongewenste personen. Geen duidelijke aanklacht, geen enkele vorm van proces, laat staan een procedure waarmee de betrokkenen zich kunnen verdedigen. Al vijf jaar (sinds begin 2002) bestaat deze toestand en daarmee geeft de VS zijn goedkeuring aan vergelijkbare praktijken in minder democratische régimes overal ter wereld.

Voorlopig rapport van Dick Marty, Juni 2006
Resolutie over het onwettig karakter van de gevangenhouding door de VS in Guantánamo Bay

Psyops

Vorige week kregen we de hallucinante cijfers te horen die de Amerikaanse president Bush veil heeft voor zijn militaire plannen. Niet minder dan 619 miljard dollar voor het komende jaar. Toch wil hij het nu reeds gigantische begrotingstekort zien af te bouwen door het geld weg te halen van wie het niet heeft: de armsten. Dat de paranoia en de haast dictatoriale megalomanie van de neoconservatieven geen grenzen kent bleek op 27 januari uit een gelekt dokument van het Pentagon. Daarin gaat het over de Amerikaanse "militaire opportuniteiten die computer netwerken, draadloze netwerken en de moderne media bieden."

Een veelzeggend citaat over het vertrouwen dat de Amerikaanse overheid heeft in haar eigen publieke opinie: "informatie die bedoeld is voor een buitenlands publiek zoals diplomatieke communicatie en 'psyops' (militaire psychologische operaties) wordt meer en meer geconsumeerd door onze eigen bevolking," klinkt het waarschuwend. (..)De 'binnenlandse vijand' (dixit Chomski) moet natuurlijk onder de duim gehouden worden en mag zeker niet ten volle beseffen waar het buitenlands beleid mee bezig is... Dat meldde een BBC correspondent op 27 januari.

Steekvlamjournalistiek

In "De Journalist," het lijfblad van de Vlaamse journalistenbond, gaan ze er de laatste tijd hard tegenaan. De kritiek op de actuele zeden in het journalistieke veld klinkt streng: "in een poging de afhankelijkheid van politieke zuilen af te werpen, wordt een agressieve pseudo-kritische houding aangenomen, die de indruk van neutraliteit moet wekken . Iedereen is gelijke voor de pers! Wij pakken iedereen even hard aan!"En nog: "reljournalistiek is er op gericht virtuele conflicten te creëren." Ik moest spontaan denken aan de mini-rel nadat Walter Pauli Ramsi Nasr had aangepakt i.v.m. de Israëlische stand op de boekenbeurs. Pauli is een typevoorbeeld van die schare aan journalisten annex columnisten die een groot forum krijgen omdat ze de 'kunst' verstaan om keet te schoppen en wind te maken rond hun medium. Waarmee meteen de primaire doelstelling van een hedendaagse krant duidelijk is.

In het nummer van Januari van dit jaar bespreekt Pol Deltour van de journalistenbond de synergieën in de vlaamse media. Een tijdje geleden schreef ik zelf nog een kritisch stukje over de Vum, pardon, nu Corelia-groep waar Peter Vandermeersch nu een soort overkoepelend spelverdeler is voor een hele reeks redacties. Ja, sommige journalisten blijven mordicus het probleem ontkennen. Jaak Smeets, de directeur-uitgever van De Persgroep (Het Laatste Nieuws, De Morgen, Dag Allemaal e.a.) zegt dat hij niet gelooft in één grote eenheidsworst. Goed, maar ondertussen neemt De Morgen zijn sportnieuws over van HLN en zijn financiële nieuws van de Tijd. Mediatycoons hebben er een handje van weg om voortdurend voldongen feiten te creëeren en toch staalhard te ontkennen dat het pluralisme en de kwaliteit van de Vlaamse pers hen worst zal wezen. Tenminste zolang ze elk jaar met confortabele winstcijfers kunnen uitpakken.

De volgende grote speler in de synergie koorts is de VRT. Na de federale parlementsverkiezingen smelten de nieuwsredacties van radio en tv samen tot één grote nieuwsdienst. Benieuwd wat dat gaat geven. Ik vrees dat het er niet makkelijker op wordt om als ngo, vakbond of andere groep uit de civiele maatschappij je nieuws te slijten. Vroeger wisten ze vóór de uitzending bij de tv-redactie niet dat hun collega's op het radionieuws met iets bezig waren en vice versa. Dat had zo zijn voordelen. Nu zal alle nieuws dezelfde (arbitraire) test moeten passeren...

Terug naar het vraagstuk van de kwaliteit. Mark Deweerdt, ex-De Tijd, heeft het over 'steekvlamjournalistiek.' Hij maakte de neergang mee van de krant en gaf er onlangs de brui aan nadat de overnemer besliste om brede en algemene berichtgeving te schrappen uit de krant. Tja, dat is puur het afstemmen van De Tijd op zijn vermeende doelgroep: het is marketingdenken. Wat bij Deweerdt de verzuchting ontlokt: "Is er in Vlaanderen dan echt niet één uitgever meer te vinden die iets verder durft kijken dan zijn mercantiele neus lang is ?"
Uittredend voorzitter van de freelancers Luc Vanheerentals legt de vinger op de wonde: als er één groep is die symptomatisch is voor de malaise in het Vlaamse journalistenwereldje dan zijn het de freelancers. Een naar verluid nog steeds aangroeiende schare onderbetaalde jonge honden die door de uitgevers schaamteloos worden uitgeperst als citroenen. En voor wat? Om ervaring op te doen? Tijd om je in dossiers te verdiepen is er niet. Sparen is er ook niet bij want, zoals Luc bevestigd, hét probleem blijft de correcte verloning en de onwil van de uitgevers om ook maar te overwegen eindelijk aan een standaard aannemingsovereenkomst te werken.

Als de mainstream media zo voort doen dan zijn ze goed op weg te realiseren wat hun commentatoren het meeste vrezen : zichzelf gigantisch irrelevant te maken.

Tendentieuze interviews over nieuwe Palestijnse regering

[Reactie geplaatst op forum van Radio 1]

Wat een tendentieus interview was dat vanochtend over de nieuwe Palestijnse regering! "Palestijnen niet in staat tot zelfbestuur," "brokkelt de steun voor de Palestijnen niet af onder de Vlaamse bevolking" enz. Wim Leyssens van het Actieplatform Palestina hield goed stand maar waarom moet de journalist insinueren alsof het Palestijnse volk al zijn problemen aan zichzelf te wijten heeft?

Het wordt nog gortiger als je dit eerste gesprek vergelijkt met het begrijpende toontje van het daaropvolgende gesprek met Jetteke Van Wijk. "Nu, het is misschien een beetje een perverse redenering, maar die tweespalt bij de Palestijnen was dat geen muziek in de oren van Israël?" Waarop Van Wijk toegeeft dat Israël daar niet rouwig om is. Maar waarom vermeldt mevrouw Van Wijk niet de massale wapenleveringen van Israël aan de veiligheidsdiensten van Abbas en de vele provocaties aan Hamas? Waarom zegt ze niets over het voortdurend terroriseren van de Palestijnse bevolking door Israël? De geluidsbombardementen op Gaza, het afsluiten van de grenzen, het inhouden van eigen belastinggeld van de Palestijnen, het afnemen van Palestijnse grond, de dagelijkse terreur in de bezette gebieden, de vele Palestijnse doden als gevolg daarvan enz. enz.

Waar is de verantwoordelijkheid van de radionieuwsdienst om een juiste voorstelling van zaken te geven? Het is niet de job van een journalist om het toontje en het niveau van een caféconversatie te evoceren.

De actualiteit van de koloniale geschiedenis

[Lezersbrief aan MO* over "'U bent mij vergeten, I presume?" in MO* nr.40]

Antropologe Bambi Ceuppens raakt een gevoelige snaar met haar oproep voor een wetenschappelijke revisie van het Belgische koloniale verleden in Congo. Ik hoop van harte dat haar oproep gehoord wordt. Het is ongehoord hoe dit stuk geschiedenis nog steeds onder de mat wordt geschoven. Het boek van Hochschild mag dan wel eenzijdig zijn, het had tenminste de verdienste dat de heersende omerta rond de koloniale geschiedenis doorbroken werd. Dat wil zeggen dat voor het brede publiek de mythe van de 'beschaving brengende Europeaan' aan het wankelen kon worden gebracht. In de praktijk blijft ons beeld van de Afrikaan echter absoluut achaïsch... Dat heb ik als (ex-)reisbegeleider meermaals moeten vaststellen. De vele conflicten op het continent dragen daar natuurlijk toe bij. Begrijpen wie van deze conflicten profiteert en wat de oorzaken zijn is één ding. Lees de diverse rapporten van mensenrechtenorganisaties en andere bronnen er op na en je hebt al een goed idee van de economische belangen die spelen. Een degelijk en grootschalig historisch onderzoek waar Afrikanen bij betrokken worden is nog wat anders. De resultaten van zo'n onderzoek kunnen ons geschiedenisonderwijs grondig beïnvloeden. Terecht. Want om het racisme uit ons collectief bewustzijn te bannen moeten we dringend 19e eeuwse overtuigingen naar de geschiedenisboekjes verbannen.

Britse joden laten zich niet langer spannen voor kar van het Zionisme

Er beweegt wat in de Joodse Diaspora. Dat is het minste wat je kan zeggen. Na jaren waarin elke joodse dissidente stem onmiddellijk als nestbevuiler en verrader werd gebrandmerkt door de Zionistische lobbies krijgt de tegenbeweging een nieuwe adem. Eergisteren stond in de Independent nog volgend bericht "British Jews break away from 'pro-Israeli' Board of Deputies," over de weigering van een groot deel van de joodse gemeenschap om zich nog langer achter de kar te laten spannen van "zij die beweren die beweren te spreken voor alle Joden." Er komen barsten in de opgedrongen consensus die al jaren elke joodse kritische stem onmiddellijk als nestbevuiler en verrader brandmerkt. Alsof kritiek op het gewelddadige en racistische beleid van de Zionistische staat gelijk staat met 'antisemitisme,' nog steeds één van de belangrijkste nepargumenten van de protagonisten.
Eind 2006 kwam reeds het boek "In de naam van de Thora" van Yakov M. Rabkin uit, een boek dat internationaal nogal wat opschudding veroorzaakt. Voor mij is dit de eerste keer dat ik een boek tegenkom dat de complexe relatie tussen de wildgroei aan betekenissen rond de Joodse geschiedenis op wetenschappelijk verantwoorde wijze en bovendien leesbaar presenteert. Binnen enkele dagen volgt nog een bespreking.
Deze recente heropleving van het antizionisme heeft de 'joodse staat' (een anomalie maar goed het is de realiteit) overigens geheel aan zichzelf te danken. Als je de recentste lezersbrieven van onze productiefste mediawatcher Mario Bergen leest dan weet je het wel: "Geluidsbommen blijven Gaza opschrikken" en "Hamas moet ontwapenen, terwijl Israël bewapent."

NB: Volgens het Groene Boekje schrijf je "Jood" met hoofdletter als het gaat over een lid van het Joodse volk en "jood" met kleine letter als het een aanhanger van het joodse geloof betreft. Die regel heb ik hierboven gevolgd.
NB: Ik geef deze post ook het trefwoord "diaspora" omdat het zo'n interessant gegeven is: het interesseert me te begrijpen wat er gebeurt met mensen die leven buiten een 'culturele staatsverbondenheid.' Natuurlijk gaat het niet alleen over de Joodse diaspora (al heeft die enkele unieke kenmerken) maar evengoed over de Armeense of de Palestijnse.

Het autisme van David Grossman

Vanavond 1 februari ontvangt de Israëlische auteur David Grossman het doctoraat honoris causa van de K.U.Leuven. Lucas Catherine, Wim de Neuter en Ludo De Witte schreven een kritisch stukje "Het autisme van David Grossman, doctor honoris causa van de KUL" op het E-Zine Uitpers.

Het succes van de 'Hasbara,' de Israëlische propagandamachine, is zo groot dat Israël eender wat mag doen van de internationale gemeenschap. Mensen zoals Grossman zijn kinderen van het seculiere Zionistische project, ze vormen met hun milde maar nooit fundamentele kritiek een bevestiging voor de fictie dat Israël een vrije democratie zou zijn waar alle kritiek op het beleid mogelijk is. Als hij zijn verantwoordelijkheid als belangrijk literair schrijver dan niet wil oppakken, dat hij dan gewoon helemaal niets zegt.

Grossman is bij uitstek een kind van het seculiere Zionistische project dat de staat Israël ziet als de vleesgeworden levenslange droom van elke Jood, het 'Jodendom 2.0' als het ware. Hij is helemaal mee met de Zionistische theorie dat de ballingschap in de diaspora een aflopend verhaal is, dat de Joodse religieuze traditie van de Thora een voorbijgestreefde praktijk is en tenslotte dat alle religieuze tradities een beetje 'achterlijk' zijn. Hij vergeet daarbij dat seculiere en modernistische ideologiën, zoals het Zionisme, evengoed hun navolgers een blinddoek voorbinden en hen aan het handje nemen naar een wazige ruimte vol schietijzers en wolfsklemmen. In de praktijk is zulke blinddoek een soort virtuele bril die het verleden herschrijft en de toekomst verdraait. Als je dan het heden wil verklaren helpt maar één ding: de blinddoek afwerpen, hoe groot de druk van je omgeving ook is.

David Grossman is een literair talent. Maar hij heeft niet de moed om zijn blinddoek af te werpen.