Vrouwen de toekomst voor Afrika?

[Reactie op interview met Journaliste Femke van Zeijl over haar boek 'Een nacht in een vijzel' over vrouwen en ontwikkeling in Afrika]

Het zal inderdaad voor een groot stuk van de vrouwen komen, om de eenvoudige reden dat nu reeds een groot stuk van de Afrikaanse samenleving draait op de werkkracht en het uithoudingsvermogen van vrouwen. En toch zou dat niet mogen, zoals Demke van Zeijl zegt, "het is gevaarlijk mannen af te schrijven" en "ze moeten het toch samen doen." Inderdaad. Helaas is de werkloosheid en ontreddering groot: op het platteland krijgen boeren hun producten niet verkocht wegens de scheve handelsverhoudingen op de landbouwmarkt en het gebrek aan steun vanwege hun overheid. Ze verpauperen massaal en trekken naar de sloppenwijken rond de stad waar al helemaal geen werk is.

En terwijl mannen het opgeven en in lethargie verzinken gaan vrouwen altijd door tot ze er bij neervallen. Wellicht omdat ze een grote verantwoordelijkheidszin hebben?

Het is een complex verhaal. Maar oplossingen bestaan nochtans. Ten eerste wordt het hoog tijd dat vrouwen ook de erkenning krijgen voor die cruciale rol in de Afrikaanse samenleving. Waardering moet ook vertaald worden in inspraak, vrouwen moeten een gelijke zeg krijgen in de organisatie van de samenleving. Wanneer mannen en vrouwen samen gaan zetelen in besturen dan is de kans groot dat er betere oplossingen uit de bus komen voor bestaande problemen. En verder moeten ze ook de middelen krijgen die ze nodig hebben om vooruit te kunnen: onder meer een deugdelijk onderwijssysteem en een goede gezondheidszorg.

Investeren in ontwikkeling impliceert dat een land de kans moet krijgen om een beleid te voeren. Het westen en ook opkomende machten zoals China moeten ondertussen dringend stoppen met de economische overrompeling van Afrika. Door het continent te dwingen massaal zijn markten open te gooien voor de machtige economiën op aarde (cfr de EPA's - Economische Partnerschaps Akkoorden van Europa met de ACP landen) vermorzel je elke mogelijkheid tot lokale ontwikkeling. En daarmee ook de kans op werk voor vrouwen én mannen, de kans op een toekomst voor de jonge generaties.
Overigens bewijst Ellen Johnson-Sirleaf in Liberia hoe sterke vrouwen aan de top een dam kunnen opwerpen tegen de economische tsunami die de globalisering en de energiehonger van de grote economische machten met zich meebrengen. Zij slaagde erin een groot mijncontract met Arcelor-Mittal op zes maanden tijd te heronderhandelen waardoor de staat nu aanzienlijk meer deelt in de winst en er dus middelen binnen komen om een beleid te voeren. Ze had ook, zoals zovele van haar mannelijke confraters op het continent, een oogje kunnen dichtknijpen en onder tafel de centen tellen...