De actualiteit van de koloniale geschiedenis

[Lezersbrief aan MO* over "'U bent mij vergeten, I presume?" in MO* nr.40]

Antropologe Bambi Ceuppens raakt een gevoelige snaar met haar oproep voor een wetenschappelijke revisie van het Belgische koloniale verleden in Congo. Ik hoop van harte dat haar oproep gehoord wordt. Het is ongehoord hoe dit stuk geschiedenis nog steeds onder de mat wordt geschoven. Het boek van Hochschild mag dan wel eenzijdig zijn, het had tenminste de verdienste dat de heersende omerta rond de koloniale geschiedenis doorbroken werd. Dat wil zeggen dat voor het brede publiek de mythe van de 'beschaving brengende Europeaan' aan het wankelen kon worden gebracht. In de praktijk blijft ons beeld van de Afrikaan echter absoluut achaïsch... Dat heb ik als (ex-)reisbegeleider meermaals moeten vaststellen. De vele conflicten op het continent dragen daar natuurlijk toe bij. Begrijpen wie van deze conflicten profiteert en wat de oorzaken zijn is één ding. Lees de diverse rapporten van mensenrechtenorganisaties en andere bronnen er op na en je hebt al een goed idee van de economische belangen die spelen. Een degelijk en grootschalig historisch onderzoek waar Afrikanen bij betrokken worden is nog wat anders. De resultaten van zo'n onderzoek kunnen ons geschiedenisonderwijs grondig beïnvloeden. Terecht. Want om het racisme uit ons collectief bewustzijn te bannen moeten we dringend 19e eeuwse overtuigingen naar de geschiedenisboekjes verbannen.